
สิงหนครวิทยานุสรสณ์ Singhanakhon Wittaya nusorn
โรงเรียนธรรมชาติ Nature School
องคประกอบที่ ๓ แบบแผนของหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ
หลักการของหลักสูตร (Principles of the Curriculum)
โรงเรียนสิงหนครวิทยานุสรณ์ยึดมั่นในหลักการของการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นบุคคลที่มีความสมดุลในทุกมิติ ทั้งด้านคุณธรรม ความรู้ ความสามารถ และจิตวิญญาณ โดยมุ่งเน้นการเชื่อมโยงการเรียนรู้กับธรรมชาติ ศาสนา และสังคม เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการเผชิญความท้าทายของโลกปัจจุบันและอนาคต
หลักสูตรโรงเรียนสิงหนครวิทยานุสรณ์ได้รับการออกแบบให้มีลักษณะดังนี้
๑. มุ่งเน้นสมรรถนะผู้เรียนเป็นสำคัญ (Competency-Based Education)
พัฒนาทักษะ ความรู้ และคุณลักษณะที่เหมาะสมกับแต่ละช่วงวัย พร้อมเชื่อมโยงกับความต้องการของชุมชนและสังคม
๒. จัดการเรียนรู้แบบองค์รวม (Holistic Learning)
บูรณาการศาสตร์ต่าง ๆ เช่น วิทยาศาสตร์ ศาสนา ภาษา และคณิตศาสตร์ เข้ากับการพัฒนาคุณธรรมและจิตวิญญาณ โดยเน้นการเรียนรู้เชื่อมโยงกับชีวิตจริง เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้สามารถใช้ความรู้ (K) ทักษะ (S) และคุณค่า (A) ในการสร้างงานและแก้ปัญหาในชีวิตประจำวัน
๓. สนับสนุนการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง (Experiential Learning)
เน้นการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติจริงและการเผชิญสถานการณ์ในชีวิตจริง เพื่อพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาและความคิดสร้างสรรค์
๔. พัฒนาผู้เรียนตามแนวทาง "๔ เสาหลัก" ของโรงเรียนธรรมชาติ:
-
การพัฒนาคุณธรรมด้วยวิธี “สร้างตัวอย่าง” (Model-Based Learning - Uswah Hasanah)
-
การพัฒนาตรรกะด้วยการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning)
-
การพัฒนาคุณลักษณะความเป็นผู้นำผ่าน Outbound Training
-
การพัฒนาจิตวิญญาณผู้ประกอบการ (School Biz) ด้วยการฝึกปฏิบัติและการเรียนรู้จากผู้เชี่ยวชาญ
๕. เชื่อมโยงการเรียนรู้กับบริบทท้องถิ่น
ใช้ทรัพยากรและศักยภาพของชุมชน เช่น การอนุรักษ์ธรรมชาติและการสืบสานวัฒนธรรมท้องถิ่น
๖. สนับสนุนการพัฒนาผู้เรียนที่เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง (Change-Maker)
ปลูกฝังความรับผิดชอบต่อสังคม การทำงานร่วมกับผู้อื่น มี Growth Mindset และการสร้างนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน
๓.๑ จุดหมายของหลักสูตร (Goals of the Curriculum)
ในภาพรวมทั้งระบบโรงเรียนสิงหนครวิทยานุสรณ์มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นบุคคลที่สมดุลในทุกมิติ ทั้งด้านคุณธรรม ความรู้ ความสามารถ และจิตวิญญาณ โดยเชื่อมโยงธรรมชาติ ศาสนา และสังคม เพื่อสร้างความพร้อมในการเผชิญความท้าทายของโลกปัจจุบันและอนาคต
จุดมุ่งหมายที่สำคัญของหลักสูตร ประถมศึกษา-มัธยมศึกษา
๑. ผลิตผู้นำที่มีคุณธรรมและความรับผิดชอบ (Kolifah Tullah Filard)
พัฒนาผู้เรียนให้มีความสามารถและคุณธรรม พร้อมเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในชุมชนและสังคมโลก
๒. ปลูกฝังความเมตตาและการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ (Rohmatul Lil Alameen)
ส่งเสริมความกรุณา ความเห็นอกเห็นใจ และความเข้าใจในความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ ธรรมชาติ และสังคม
๓. สร้างผู้เรียนที่มีความคิดเชิงระบบและเชื่อมโยงด้วยคุณค่า (Systematic and Value-Based Thinker)
ส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหา และการเรียนรู้เชิงบูรณาการ เพื่อสร้างความเข้าใจและการเชื่อมโยงองค์ความรู้
๔. พัฒนาผู้เรียนที่มีจิตวิญญาณผู้ประกอบการและความยั่งยืน (School Biz Entrepreneur)
ปลูกฝังจิตวิญญาณการเป็นผู้ประกอบการ การสร้างนวัตกรรม และการบริหารทรัพยากรอย่างยั่งยืน
๕. เสริมสร้างความเข้าใจในสังคมและวัฒนธรรม (Cultural and Social Awareness)
พัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ด้านภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และหน้าที่พลเมือง พร้อมสร้างสันติสุขในครอบครัว ชุมชน และโลก
๖. ยกระดับผู้เรียนให้เป็นบุคคลที่มีพลังชีวิตและสุนทรียธรรม (Energetic and Aesthetic Individual)
ส่งเสริมความสมดุลทั้งกายและใจ ผ่านกิจกรรมด้านศิลปะ และกีฬา
แนวทางสำคัญ
-
ผลิต ผู้นำที่มีคุณธรรมและความสามารถ
-
ปลูกฝัง ความเมตตาและจิตสำนึกเชิงบวก
-
สร้าง ชุมชนแห่งการเรียนรู้และการพัฒนา
-
เสริม เครือข่ายความร่วมมือเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน
๓.๒ คุณลักษณะของผู้เรียนสะท้อนลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน
คุณลักษณะของผู้เรียนสะท้อนลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน (Learner Attributes Aligned with the ๔ Pillars, Desired Outcome of Education (DOE) Thailand, and Global Standards)
โรงเรียนสิงหนครวิทยานุสรณ์มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ อันเป็นผลลัพธ์ของการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตรโรงเรียนธรรมชาติ โดยยึดหลัก ๔ เสาหลักของโรงเรียนธรรมชาติ พร้อมบูรณาการ แนวทาง Desired Outcome of Education (DOE) ของประเทศไทย และมาตรฐานสากล เพื่อให้ผู้เรียนสามารถดำรงตนได้อย่างมีคุณค่า และมีบทบาทในการพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
๓.๒.๑ คุณลักษณะสำคัญของผู้เรียนและแนวทางการพัฒนา
๑. เป็นผู้มีคุณธรรมและจริยธรรม (Ethical and Moral Individual) (สอดคล้องกับเสาหลักที่ ๑)
แนวทางการพัฒนา
-
จัดกิจกรรม "นักเรียนจิตอาสา" และ "โครงการส่งเสริมจริยธรรม"
-
ใช้ Model-Based Learning โดยให้ผู้เรียนเรียนรู้จากต้นแบบที่ดี เช่น ครู ผู้นำศาสนา และบุคคลต้นแบบทางสังคม
-
ส่งเสริม Reflection & Self-Assessment เพื่อให้ผู้เรียนทบทวนพฤติกรรมของตนเอง
ยึดมั่นในศาสนา ศีลธรรม และจริยธรรมที่ดีงาม มีความซื่อสัตย์ รับผิดชอบ และเมตตาต่อผู้อื่น
เคารพสิทธิและศักดิ์ศรีของผู้อื่น และมีจิตสาธารณะ
๒. เป็นผู้คิดเชิงตรรกะและแก้ปัญหาได้อย่างเป็นระบบ (Logical and Systematic Thinker) (สอดคล้องกับเสาหลักที่ ๒)
แนวทางการพัฒนา
-
ใช้แนวทาง STEM Education และ Problem-Based Learning (PBL) ในการพัฒนาการคิดวิเคราะห์และการแก้ปัญหา
-
จัดโครงการ "Think Like a Scientist" เพื่อให้ผู้เรียนฝึกวิเคราะห์สถานการณ์จริง
-
ส่งเสริม Discussion-Based Learning เพื่อฝึกการตั้งคำถามและการอภิปรายเชิงเหตุผล
มีทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ และแก้ปัญหาอย่างมีเหตุผล เข้าใจความเชื่อมโยงขององค์ความรู้จากศาสตร์ต่างๆ และสามารถประยุกต์ใช้ได้จริง สามารถใช้กระบวนการคิดอย่างมีระบบในการตัดสินใจและแก้ปัญหา
๓. เป็นผู้นำที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม (Responsible and Visionary Leader) (สอดคล้องกับเสาหลักที่ ๓)
แนวทางการพัฒนา
-
จัดกิจกรรม Outbound Leadership Training ฝึกภาวะผู้นำผ่านการทำงานเป็นทีมและการแก้ปัญหาภาคสนาม
-
ส่งเสริมแนวคิด Global Citizenship โดยจัดเวทีเสวนาเกี่ยวกับปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม
-
ให้ผู้เรียนมีบทบาทใน สภานักเรียน หรือโครงการพัฒนาโรงเรียนและชุมชนมีภาวะผู้นำ สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ เห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและร่วมมือในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม มีจิตสำนึกของการเป็นพลเมืองโลกและความเข้าใจในความหลากหลายทางวัฒนธรรม
๔. เป็นผู้ประกอบการที่มีจิตวิญญาณแห่งนวัตกรรม (Entrepreneurial and Innovative Mindset) (สอดคล้องกับเสาหลักที่ ๔)
แนวทางการพัฒนา
-
ฝึกฝนผ่านกิจกรรม School Biz หรือ ธุรกิจจำลอง ให้ผู้เรียนพัฒนาแนวคิดธุรกิจที่ยั่งยืน
-
ใช้แนวทาง Design Thinking และ Project-Based Learning (PBL) ในการพัฒนานวัตกรรม
-
สร้างความเข้าใจด้านการบริหารทรัพยากรและความยั่งยืนผ่านโครงการ "นักเรียนผู้ประกอบการ"
มีความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ และกล้าลงมือทำสิ่งใหม่ ๆ มีความสามารถในการบริหารจัดการทรัพยากรและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสังคม ดำเนินธุรกิจหรือสร้างโครงการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและยั่งยืน
๓.๒.๒ การเชื่อมโยงกับแนวทางสากล
แนวทางการพัฒนาผู้เรียนของโรงเรียนธรรมชาติสิงหนครสอดคล้องกับเป้าหมายระดับสากล ได้แก่
UNESCO ๔ Pillars of Education
-
Learning to Know ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ผ่านการเรียนรู้ข้ามศาสตร์
-
Learning to Do เน้นการพัฒนาทักษะผ่านการปฏิบัติจริง
-
Learning to Be มุ่งสร้างจิตวิญญาณแห่งการเรียนรู้และความเป็นผู้นำ
-
Learning to Live Together พัฒนาทักษะการอยู่ร่วมกับผู้อื่นและการมีจิตสำนึกต่อสังคม
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) องค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ Learning Compass ๒๐๓๐
-
เน้นสมรรถนะที่สำคัญของศตวรรษที่ ๒๑ เช่น Critical Thinking, Creativity, Global Citizenship และ Sustainable Development
-
ส่งเสริมการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) และการเป็นผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong Learning)
ด้วยแนวทางนี้ โรงเรียนธรรมชาติสิงหนครจึงมุ่งเน้นให้ผู้เรียนเติบโตเป็นบุคคลที่สมดุลในทุกมิติ พร้อมเผชิญกับความท้าทายของโลกยุคใหม่ และสามารถเป็นผู้นำที่มีคุณธรรม คิดอย่างเป็นระบบ รับผิดชอบต่อสังคม และสร้างนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน พร้อมเผชิญกับความท้าทายของโลกยุคใหม่ และสามารถเป็นผู้นำที่มีคุณธรรม คิดอย่างเป็นระบบ รับผิดชอบต่อสังคม และสร้างนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน
๓.๓ สมรรถนะหลัก คำอธิบายสมรรถนะ ระดับสมรรถนะ และพฤติกรรมบ่งชี้สมรรถนะ
สมรรถนะหลัก คำอธิบายสมรรถนะ และพฤติกรรมบ่งชี้สมรรถนะ และ ความเชื่อมโยงกับหลัก Competency – Based Edocation (CBE : Thailand)
๑. ด้านคุณธรรมและแบบอย่าง (Moral & Role Model)
(เชื่อมหลัก CBE: การจัดการตนเอง/การเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง/การอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน) การพัฒนาคุณธรรมและแบบอย่าง การพัฒนาจิตสำนึกด้านคุณธรรมและจริยธรรมให้กับนักเรียน โดยเน้นการ ฝึกฝนพฤติกรรมที่เป็นแบบอย่างที่ดี (Uswatun Hasanah) ผ่านกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริม ความเมตตา ความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ ความอดทน และการมีจิตสาธารณะ
การจัดการตนเอง : นักเรียนรักและเห็นคุณค่าในมนุษย์ทุกคนรู้จักการพัฒนาสติปัญญา ตั้งเป้าหมายชีวิต กำกับตนเองให้รู้จักจัดการอารมณ์ ปัญหา และภาวะวิกฤต จนสามารถเข้าสู่สภาวะสมดุล (Resilience) เพื่อให้บรรลุถึงเป้าหมาย อีกทั้งยังมีสุขภาพแข็งแรงและความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น มี ๔ องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ๑) การเห็นคุณค่าของมนุษย์ ๒)การมีเป้าหมายในชีวิต ๓) การจัดการอารมณ์ ๔) การจัดการปัญหาและภาวะวิกฤต
การเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง นักเรียนปฏิบัติตนอย่างรับผิดชอบทั้งในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก เคารพสิทธิเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น เคารพในกฎกติกาและกฎหมาย มีส่วนร่วมทางสังคมอย่างมีวิจารณญาณ อยู่ร่วมกับผู้อื่นท่ามกลางความหลากหลาย เห็นคุณค่าของศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ มีบทบาทในการตัดสินใจและสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม โดยยึดมั่นในความเท่าเทียมเป็นธรรม ค่านิยมประชาธิปไตย และสันติวิธี เพราะฉะนั้นอาจกล่าวได้ว่า สมรรถนะการเป็นพลเมืองที่เข้มแข็งมี ๔ องค์ประกอบหลักด้วยกัน ได้แก่ ๑) การเคารพสิทธิเสรีภาพของมนุษย์ ๒) การมีความรับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ ๓) การมีส่วนร่วมอย่างมีวิจารณญาณ ๔) การเป็นผู้สร้างการเปลี่ยนแปลง
การอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน นักเรียนมีความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับปรากฏการณ์ของโลกและเอกภพ รวมถึงความสัมพันธ์ของคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และธรรมชาติในชีวิตประจำวัน สามารถใช้และรู้เท่าทันวิทยาการเทคโนโลยี มีความอยากรู้ อยากเห็น ช่างสังเกต เห็นคุณค่า สามารถแก้ปัญหา หรือสร้างสรรค์นวัตกรรมได้เพื่อการดำรงชีวิตร่วมกับธรรมชาติอย่างยั่งยืน สรุปได้ว่า สมรรถนะการอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืนมีทั้งสิ้น ๔ องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ๑) การเข้าใจปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นบนโลกและในเอกภพ
๒)การเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เพื่อการอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างยั่งยืน
๓) การสร้าง ใช้ และรู้เท่าทันวิทยาการเทคโนโลยี ๔) การมีคุณลักษณะทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เพื่อเข้าใจระบบธรรมชาติและการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน
---
การเชื่อมโยงกับสมรรถนะด้านคุณธรรม:
-
การมีความเมตตา: การแสดงความเคารพและให้ความสำคัญกับความคิดเห็นของผู้อื่น
-
การมีความซื่อสัตย์: การตัดสินใจและการแสดงออกอย่างตรงไปตรงมามีความจริงใจ
-
การมีความรับผิดชอบ: การดูแลตนเองและการทำหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายอย่างครบถ้วน
-
การมีความอดทน: การมีสติและยืนหยัดต่อสถานการณ์ที่ยากลำบาก
-
การมีจิตสาธารณะ: การมีส่วนร่วมในกิจกรรมเพื่อประโยชน์ของส่วนรวมและสังคม
๒. ด้านตรรกศาสตร์และความฉลาดรู้ (Logical & Knowledge Intelligence) (เชื่อมหลัก CBE: การคิดขั้นสูง)
การพัฒนาตรรกศาสตร์และความฉลาดรู้ นักเรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา และใช้เหตุผลอย่างเป็นระบบ โดยเน้น กระบวนการคิดเชิงตรรกะ (Logical Thinking) และความฉลาดรู้รอบด้าน (Multiple Intelligences) เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการ เชื่อมโยงความรู้กับชีวิตจริงได้
การคิดขั้นสูง นักเรียนสามารถคิด วิเคราะห์สังเคราะห์ และตัดสินใจอย่างมีวิจารญาณโดยใช้เหตุผลอย่างรอบด้าน มีคุณธรรมกำกับการตัดสินใจ ใช้ความเป็นเหตุเป็นผลที่ตั้งอยู่บนความเข้าใจในความเชื่อมโยงของสิ่งต่าง ๆ ใช้จินตนาการ และความรู้สร้างทางเลือกใหม่เพื่อแก้ปัญหาที่ซับซ้อนได้อย่างมีเป้าหมาย ด้วยเหตุนี้ สมรรถนะการคิดขั้นสูงจึงมี ๔ องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ๑) การคิดอย่างมีวิจารณญาณ ๒) การคิดเชิงระบบ ๓) การคิดสร้างสรรค์ ๔) การคิดแก้ปัญหา
การเชื่อมโยงกับสมรรถนะด้านตรรกศาสตร์และความฉลาดรู้: การคิดเชิงตรรกะ: การพัฒนาทักษะในการวิเคราะห์และตัดสินใจอย่างมีเหตุผล โดยใช้หลักการตรรกศาสตร์เพื่อแก้ปัญหาที่เกิดขึ้น การมีความฉลาดรู้รอบด้าน: การเข้าใจสิ่งต่างๆ รอบตัว ทั้งในแง่ของสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม เพื่อสามารถเข้าใจและแยกแยะเหตุการณ์ได้ดี การนำความรู้ไปเชื่อมโยงกับชีวิตจริงได้: การใช้ความรู้ที่ได้เรียนรู้จากห้องเรียนไปใช้ในการแก้ปัญหาจริงที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันอย่างมีประสิทธิภาพ
๓. ด้านผู้นำแห่งคุณค่าชีวิต (Leadership & Life Values) (เชื่อมหลัก CBE : การสื่อสาร / การรวมพลังทำงานเป็นทีม/การเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง)
การพัฒนาความเป็นผู้นำแห่งคุณค่าชีวิต นักเรียนมีจริยธรรมและความรับผิดชอบ โดยมุ่งเน้นให้นักเรียน สามารถนำตนเองและผู้อื่นได้ มีความคิดสร้างสรรค์ และการตัดสินใจบนพื้นฐานของคุณค่าและความถูกต้อง การสื่อสาร นักเรียนสามารถรับรู้ รับฟัง ตีความ และส่งสารด้วยภาษาต่าง ๆ ทั้งวัจนภาษาและอวัจนภาษา โดยใช้กระบวนการคิด จนเกิดการเรียนรู้และความเข้าใจในระบบคุณค่าและการแก้ปัญหาร่วมกันผ่านการสื่อสารอย่างฉลาดรู้ สร้างสรรค์ มีพลัง และมีความรับผิดชอบต่อสังคม ดังนั้น สมรรถนะการสื่อสารจึงมี ๓ องค์ประกอบหลัก คือ ๑) การรับสารอย่างมีสติและตีความเพื่อให้เกิดความเข้าใจ ๒)การรับส่งสารบนพื้นฐานของความเข้าใจและความเคารพในความแตกต่างทางความคิดและวัฒนธรรม ๓)การเลือกใช้วิธีการสื่อสารอย่างเหมาะสมและตั้งอยู่บนความรับผิดชอบต่อสังคมเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ในการสื่อสาร การรวมพลังทำงานเป็นทีม นักเรียนสามารถจัดระบบและกระบวนการทำงานทั้งด้วยตนเองและร่วมกับผู้อื่น โดยใช้การทำงานเป็นทีม มีการกำหนดแผนและขั้นตอน เพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย มีภาวะผู้นำ มีความโปร่งใส มีการประสานความคิดเห็นที่แตกต่างสู่การตัดสินใจและแก้ปัญหาเป็นทีมอย่างรับผิดชอบร่วมกัน สร้างความสัมพันธ์ที่ดีและจัดการความขัดแย้งภายใต้สถานการณ์ที่ยุ่งยากได้ จึงเป็นที่มาของ ๓ องค์ประกอบหลักของสมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม ได้แก่ ๑) การเป็นสมาชิกที่ดีของทีมและมีภาวะผู้นำ ๒) การมีกระบวนการทำงานแบบร่วมมือกันอย่างเป็นระบบ ๓) การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและการจัดการความขัดแย้งระหว่างสมาชิกของทีม การเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง นักเรียนปฏิบัติตนอย่างรับผิดชอบทั้งในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก เคารพสิทธิเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น เคารพในกฎกติกาและกฎหมาย มีส่วนร่วมทางสังคมอย่างมีวิจารณญาณ อยู่ร่วมกับผู้อื่นท่ามกลางความหลากหลาย เห็นคุณค่าของศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ มีบทบาทในการตัดสินใจและสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม โดยยึดมั่นในความเท่าเทียมเป็นธรรม ค่านิยมประชาธิปไตย และสันติวิธี เพราะฉะนั้นอาจกล่าวได้ว่า สมรรถนะการเป็นพลเมืองที่เข้มแข็งมี ๔ องค์ประกอบหลักด้วยกัน ได้แก่ ๑) การเคารพสิทธิเสรีภาพของมนุษย์ ๒)การมีความรับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ ๓)การมีส่วนร่วมอย่างมีวิจารณญาณ ๔)การเป็นผู้สร้างการเปลี่ยนแปลง
การเชื่อมโยงกับสมรรถนะด้านความเป็นผู้นำและคุณค่าชีวิต:
-
การนำตนเองในการเรียนรู้และนำผู้อื่นได้: การพัฒนาทักษะในการเป็นผู้นำทั้งในการจัดการตนเองและการสนับสนุนผู้อื่นในงานกลุ่ม
-
การมีความคิดสร้างสรรค์: การสร้างแนวคิดใหม่ๆ ในการแก้ปัญหาหรือทำงาน และการพัฒนาความคิดที่ไม่ซ้ำซาก
-
การสามารถตัดสินใจบนพื้นฐานของคุณค่าและความถูกต้อง: การตัดสินใจที่ยึดหลักจริยธรรมและความถูกต้องในการดำเนินชีวิตและการทำงาน
ตารางนี้จะช่วยให้การประเมินและพัฒนาทักษะด้านความเป็นผู้นำและคุณค่าชีวิตในนักเรียนแต่ละระดับชั้นเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ
๔. ด้านจิตธุรกิจและเทคโนโลยีชีวภาพ (Entrepreneurial & Biotech Thinking) (เชื่อมหลัก CBE:การรวมพลังทำงานเป็นทีม/การอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน)
การพัฒนาจิตธุรกิจและเทคโนโลยีชีวภาพ นักเรียนมีแนวคิดด้านการประกอบการและความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อการสร้างสรรค์โอกาสทางธุรกิจที่ยั่งยืนโดยเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจชุมชนวิถีชีวิต และการใช้ทรัพยากรอย่างมีคุณค่า
การรวมพลังทำงานเป็นทีม นักเรียนสามารถจัดระบบและกระบวนการทำงานทั้งด้วยตนเองและร่วมกับผู้อื่น โดยใช้การทำงานเป็นทีม มีการกำหนดแผนและขั้นตอน เพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย มีภาวะผู้นำ มีความโปร่งใส มีการประสานความคิดเห็นที่แตกต่างสู่การตัดสินใจและแก้ปัญหาเป็นทีมอย่างรับผิดชอบร่วมกัน สร้างความสัมพันธ์ที่ดีและจัดการความขัดแย้งภายใต้สถานการณ์ที่ยุ่งยากได้ จึงเป็นที่มาของ ๓ องค์ประกอบหลักของสมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม ได้แก่ ๑) การเป็นสมาชิกที่ดีของทีมและมีภาวะผู้นำ ๒) การมีกระบวนการทำงานแบบร่วมมือกันอย่างเป็นระบบ ๓) สร้างความสัมพันธ์ที่ดีและการจัดการความขัดแย้งระหว่างสมาชิกของทีม
การอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน นักเรียนมีความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับปรากฏการณ์ของโลกและเอกภพ รวมถึงความสัมพันธ์ของคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และธรรมชาติในชีวิตประจำวัน สามารถใช้และรู้เท่าทันวิทยาการเทคโนโลยี มีความอยากรู้ อยากเห็น ช่างสังเกต เห็นคุณค่า สามารถแก้ปัญหา หรือสร้างสรรค์นวัตกรรมได้เพื่อการดำรงชีวิตร่วมกับธรรมชาติอย่างยั่งยืน สรุปได้ว่า สมรรถนะการอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืนมีทั้งสิ้น ๔ องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ๑) การเข้าใจปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นบนโลกและในเอกภพ ๒)การเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เพื่อการอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างยั่งยืน ๓) การสร้าง ใช้ และรู้เท่าทันวิทยาการเทคโนโลยี ๔) การมีคุณลักษณะทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เพื่อเข้าใจระบบธรรมชาติและการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน
การเชื่อมโยงกับสมรรถนะด้านการมีจิตธุรกิจและเทคโนโลยีชีวภาพ:
-
แนวคิดด้านการประกอบการ: การพัฒนาทักษะในการคิดและวางแผนธุรกิจ รวมถึงการคิดหาวิธีเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และบริการ
-
ความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ: การเข้าใจพื้นฐานของเทคโนโลยีชีวภาพและการนำไปใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อแก้ไขปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม
-
การสร้างสรรค์โอกาสทางธุรกิจที่เชื่อมโยงกับเศรษฐกิจชุมชนและวิถีชีวิต: การสร้างธุรกิจที่มีความยั่งยืนและเป็นประโยชน์ต่อชุมชนโดยใช้ทรัพยากรท้องถิ่นและเทคโนโลยีชีวภาพ
๓.๔ สาระการเรียนรู้ที่หลักสูตรกำหนดอ้างอิงมีความครอบคลุมข้อกำหนดของกรอบหลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐานของสถานศึกษา
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๖๗ ระดับประถมศึกษากำหนดกลุ่มสาระการเรียนรู้ประกอบด้วยสมรรถนะเฉพาะ และผลลัพธ์การเรียนรู้ช่วงชั้นดังนี้
-
ช่วงชั้นที่ ๑ (ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๓) กำหนด ดังนี้
Learning Area : Moral and Uswatun Hasanah /
๑. วิถีอิสลาม / กิจวัตรประจำวัน
๒. อัลกุรอ่านและภาษาอาหรับ
Learning Area : Logic and Intelligence /
๑. ภาษาไทย
๒. คณิตศาสตร์
๓. ภาษาอังกฤษ
๔. วิทยาศาสตร์และระบบธรรมชาติ
Learning Area : Leader of Values /
๑. พลเมืองโลกและภาวะผู้นำ (สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม)
๒. สุขภาวะองค์รวมและพลังชีวิต (สุขศึกษาและพละศึกษา)
-
มิติครอบครัว(สิ่งใกล้ตัว) ป.๑-๒
-
มิติชุมชนขนาดเล็ก(ชั้นเรียน) ป.๓
Learning Area : School Biz and Biotechnology
๑. Biz BioKids (การประกอบการ/ศิลปะ/เทคโนโลยี)
๒. Outbound and Leadership (กก.นอกชั้นเรียน/ศึกษาแหล่งเรียนรู้)
-
ช่วงชั้นที่ ๒ (ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔-๖) กำหนด ดังนี้
Learning Area : Moral and Uswatun Hasanah /
๑. วิถีอิสลาม / กิจวัตรประจำวัน
๒. อัลกุรอ่านและภาษาอาหรับ
๓. ภาษามลายู
Learning Area : Logic and Intelligence /
๑. ภาษาไทย
๒. คณิตศาสตร์
๓. ภาษาอังกฤษ
๔. วิทยาศาสตร์และระบบธรรมชาติ
Learning Area : Leader of Values /
๑. พลเมืองโลกและภาวะผู้นำ (สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม)
๒. สุขภาวะองค์รวมและพลังชีวิต (สุขศึกษาและพละศึกษา)
-
มิติชุมชนขนาดเล็ก(ชั้นเรียน) ป.๔
-
มิติชุมชนขนาดใหญ่(โรงเรียน) ป.๕-๖
Learning Area : School Biz and Biotechnology
๑. Biz BioKids (การประกอบการ/ศิลปะ/เทคโนโลยี)
๒. Outbound and Leadership (กก.นอกชั้นเรียน/ศึกษาแหล่งเรียนรู้)
-
ช่วงชั้นที่ ๓ (ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑-๓) กำหนด ดังนี้
Learning Area ๑ : คุณธรรมและแบบอย่าง (Moral and Uswatun Hasanah) /จุดเน้น
๑. วิถีอิสลาม
๒. อัลกุรอ่านและภาษาอาหรับ
๓. ภาษามลายู
Learning Area ๒ : ตรรกศาสตร์และความฉลาดรู้ (Logic and Intelligence) /วิชาพื้นฐาน
๑. ภาษาไทย
๒. คณิตศาสตร์
๓. ภาษาอังกฤษ
๔. วิทยาศาสตร์และระบบธรรมชาติ
Learning Area : ผู้นำแห่งคุณค่าชีวิต (Leader of Values) )หน่วยบูรณาการคุณค่าสู่ชีวิต
๑. พลเมืองโลกและภาวะผู้นำ (สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม)
๒. สุขภาวะองค์รวมและพลังชีวิต (สุขศึกษาและพละศึกษา)
-
มิติสังคม (สิ่งแวดล้อมโดยรอบ) มัธยม ๑-๒
-
มิติสังคม (ระดับภาค/ระดับชาติ) มัธยม 3-๖
Learning Area ๔ : จิตธุรกิจและเทคโนโลยีชีวภาพ ( School Biz and Biotechnology )/หน่วย บูรณาการกลุ่มสาระการเรียนรู้
๑. Biz BioTech (การประกอบการ/ศิลปะ/คอมพิวเตอร์/การออกแบบและเทคโนโลยีและวิทยาการคำนวณ)
๒. Outbound and Leadership (กิจกรรมนอกชั้นเรียน/ศึกษาแหล่งเรียนรู้)
-
ช่วงชั้นที่ ๔ (ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔-๖) กำหนด ดังนี้
Learning Area ๑ : คุณธรรมและแบบอย่าง (Moral and Uswatun Hasanah) /จุดเน้น
๑. วิถีอิสลาม
๒. อัลกุรอ่านและภาษาอาหรับ
Learning Area ๒ : ตรรกศาสตร์และความฉลาดรู้ (Logic and Intelligence) /วิชาพื้นฐาน
๑. ภาษาไทย
๒. คณิตศาสตร์
๓. ภาษาอังกฤษ
๔. วิทยาศาสตร์และระบบธรรมชาติ
Learning Area : ผู้นำแห่งคุณค่าชีวิต (Leader of Values) )หน่วยบูรณาการคุณค่าสู่ชีวิต
๑. พลเมืองโลกและภาวะผู้นำ (สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม)
๒. สุขภาวะองค์รวมและพลังชีวิต (สุขศึกษาและพละศึกษา)
-
มิติระดับโลก (ระดับชาติ/นานาชาติ) มัธยม ๔-๖
Learning Area ๔ : จิตธุรกิจและเทคโนโลยีชีวภาพ ( School Biz and Biotechnology )/หน่วย บูรณาการกลุ่มสาระการเรียนรู้
-
Biz BioTech Plus (การประกอบการ/ศิลปะ/คอมพิวเตอร์/การออกแบบและเทคโนโลยี
-
)
๒. Outbound and Leadership (กิจกรรมนอกชั้นเรียน/ศึกษาแหล่งเรียนรู้)
-
สมรรถนะเฉพาะ : เป็นสมรรถนะเฉพาะกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่ประกอบด้วย ความรู้ (Knowledge) ทักษะ (Skills) เจตคติ (Attitudes)
ผลลัพธ์การเรียนรู้ช่วงชั้น : เป็นเป้าหมายของการจัดการเรียนรู้ในแต่ละช่วงชั้น เมื่อจบช่วงชั้น ผลลัพธ์การเรียนรู้ประกอบด้วย พฤติกรรมที่สะท้อนสมรรถนะหลักและสมรรถนะเฉพาะของผู้เรียนที่พึงประสงค์ในระดับชั้นนั้น ที่เป็นภาพรวมความสามารถของผู้เรียนตามกลุ่มสาระการเรียนรู้
ความสัมพันธ์ระหว่างสมรรถนะหลักและสมรรถนะเฉพาะ : กรอบหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๖๗ ระดับขั้นพื้นฐาน กำหนดแนวคิดการพัฒนาสมรรถนะหลัก ๖ ด้านผ่านกล่มสาระการเรียนรู้ โดยผสมผสานระหว่างสมรรถนะหลักกับสมรรถนะเฉพาะของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ เพื่อกำหนดเป็นผลลัพธ์การเรียนรู้เมื่อจบช่วงชั้นของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้